Takvanın Kur’an’da sık sık zikredilmiş olması kavramın önemini gösterir. Takvanın faziletiyle ilgili de bir çok hadisi şerif vardır. Takvada haramları terk etemenin yanı sıra mekruhlardan sakınma gelir ve harama yakın olan şeylerinde terk edilmeleri takvadandır. Takvalı olan müminin her davranışında Allah'ın rızasının aranması gerekir.
Peygamber Efendimiz (sav) bir hadisinde haramın belli, helal olanlarında belli olduğunu söyler. İşte bu şüpheli olanları yapmamakta takvanın gereği olmalıdır.
"Nasıl bir çoban, koruluğun kenarında koyun otlattığında, koyunlarının her an koruluğa girme ihtimali varsa, şüpheli şeylerden korunmayanın da harama düşme ihtimali öylece vardır." (Hadisi şerif; Buhari)
Takva sahibinin özellikleri
Takva sahibi olabilmek için sadece farz olanları yapıp, haram olanlardan kaçınmak yeterli değildir. Zaten bunlar her müslümanın sorumluluğu ve vazifesidir. Takvalı müslümanların şüpheli gördüğü davranışlarada yaklaşmaması önemlidir. Helal olan nimetlerinin ihtiyaçtan fazla tüketilmemeside takva sahibi olmanın gereğidir. Rıza ve sabır takvanın göstergesidir.
Hz. Osman (ra) "Şu beş şey takvâ ehlinin alâmetidir" buyurmuştur;
- Sâlihler ve sâdıklarla (Hak dostlarıyla) beraber olmak.
- Nefsini ıslâh edip diline hâkim olmak.
- Dünyalıklardan nefsine hoş gelen bir şeye eriştiğinde onun zarar-ziyanını ayırt edebilmek, dinden kendisine az bir şey bile nasip olduğunda onu da ganimet bilmek.
- Haram karışır endişesiyle midesini helâlden (de olsa tam olarak) doldurmamak.
- (Hiçlik ve tevâzû hissiyâtı sebebiyle) bütün insanların kurtulduğunu, yalnız kendisinin mahvolduğunu düşünmek.”
Takva ile ilgili ayetler
"Sana, hilalleri soruyorlar. De ki: "Onlar, insanlar ve hac için vakit ölçüleridir. İyilik, evlere arkalarından girmeniz değildir. Ama iyi davranış, takva sahibi (Allah'a karşı gelmekten sakınan) insanın davranışıdır. Evlere kapılarından girin. Allah'a karşı gelmekten sakının ki kurtuluşa eresiniz." (Bakara Suresi, 189, ayet)
"İyilik etmemek, takvaya sarılmamak, insanlar arasını ıslah etmemek yolundaki yeminlerinize Allah'ı siper yapmayın. Allah hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir." (Bakara Suresi, 224, ayet)
"Ey Âdemoğulları! Size avret yerlerinizi örtecek giysi ve süslenecek elbise verdik. Takva (Allah'a karşı gelmekten sakınma) elbisesi var ya, işte o daha hayırlıdır. Bu (giysiler), Allah'ın rahmetinin alametlerindendir. Belki öğüt alırlar (diye onları insanlara verdik)." (Araf Suresi, 26. ayet)
"Onun içinde asla namaz kılma. İlk günden temeli takva (Allah'a karşı gelmekten sakınmak) üzerine kurulan mescit (Kuba mescidi), içinde namaz kılmana elbette daha layıktır. Orada temizlenmeyi seven adamlar vardır. Allah da tertemiz onları sever." (Tevbe Suresi, 108. ayet)
"Bu böyle. Her kim de Allah'ın nişanelerini (kurbanlıklarını) yüceltirse şüphesiz ki bu kalplerin takvasından (Allah'a karşı gelmekten sakınmasından)dır." (Hac Suresi, 32. ayet)
Takva sahibi nasıl olunur
Takvanın ne demek olduğu idrak ettiysek o mertabeye ulaşmak için yapılacaklar belli. Takva sahibi olabilmek için üzerime düşen ibadetlerin haricinde hayatımızın her alanında Allah’ın rızasını gözetmek, O’nun razı olacağı işleri yaparak; razı olmayacağı davranışlardan kaçınmak gerekir. Peygamberimiz (sav) gibi her daim tefekkürde bulunmak.
Hz. Aişe (ra) rivayetine göre;
"Resûlullah, her ânında Allah’ı zikir hâlindeydi." (Müslim)
Takvalı bir mümin Allah katında salih kul olmanın gayreti içinde olmalı, hayatında incelik ve güzelliği barındırmalıdır. Takvanın mertebesi için sınır yoktur. Her müttakinin (takva üzerine yaşayan mü'min) önünde devamlı olarak yükselebileceği bir takva mertebesi mevcuttur.
"Rabbiniz olan Allah’a karşı takvâ sahibi olunuz! Beş vakit namazınızı kılınız. Ramazan orucunuzu tutunuz. Mallarınızın zekâtını hakkıyla ödeyiniz. İdârecilerinize itaat ediniz! (Bu takdirde doğruca) Rabbinizin Cennet’ine girersiniz." (Tirmizi)