İmamlığın şartları
- Öncelikle imam olacak kişinin ergin, belli bir akli olgunluk düzeyine ulaşmış bir müslüman olması şarttır.
- İmam olacak kişinin erkek olması gerekir. Kadın kişiler, erkeklere imamlık yapamaz.
- İmamlık yapacak olanın normal namaz kılma şartlarını yerine getiriyor olması mutlaka gerekir. Örneğin, setri avret yani kıyafeti uygun olmalı, necastten taheret yani üstü temiz olmalı gibi.
- Bilindiği gibi kıraat yani namazda Kur'an okumak farzdır. Bu nedenle İmamın Namazı sahih olacak kadar Kur’an'dan sure ve ayetleri ezbere ve doğru okuyabilmesi gerekir.
- İmamın özürlü olmaması da gerekir.
İmam nasıl seçilir
Cemaatle namaz kılmak isteyen birden fazla kişi aralarında bir imam seçebilirler. Ama bu seçim gelişi güzel veya isteğe göre olmamalı. Bazıları ben imam olup namazı ben kıldıracağım diyebilir ama şartları elverişli olmayabilr veya ondan imamlık için daha üstün biri olabilir. İmam olarak namaz kıldırmanın sorumluluğu büyüktür, imam olmanın şartları yerine getirilsede en doğru imamın seçilmesi güzel olur.
Peygamber Efendimiz (sav) bir hadisinde şöyle buyurmaktadır;
"Kur’an-ı Kerimi en iyi okuyan imam olsun; bunda eşit olunca, sünneti en iyi bilen imam olsun, bunda da eşit olursa, en yaşlı olan imam olsun!" (Müslim)
İmam olacak kişinin seçilmesi için şunlara dikkat edilir;
- Kur’an'ı en iyi okuyup tecvidi en iyi bilen,
- Sünneti, din bilgilerini en iyi bilen,
-
Namazı bozan şeyleri ve bozmayanları en iyi bilen,
-
Takvası daha çok olan,
-
Yaşı fazla olan,
-
Huyu, ahlakı daha güzel olan,
-
Sesi daha güzel olan,
- Seferi değilde
mukim olan gibi kıstaslara bakılarak imam seçilmesi daha doğru olacaktır.
Burada yanlış imam seçimi diye bir şey yoktur, yani en iyise değilde başkası seçilirse bu günah olmaz. Kılınan namazlar doğru ve eksiksiz kılındıysa kabul olur. Ama imamlığa ehil olanlar bu vazifeyi yaparsa daha uygun olur. Örneğin Kur’an-ı güzel sesiyle tecvid üzere okuyan, yaşlı olan, takva sahibi bir müslümanın arkasında namaz kılmak en güzelidir. Cemaatte namazı büyük bir maneviyatla kılar.
Günah işleyenin arkasında namaz kılınır mı?
Açıktan günah işleyen birinin arkasında namaz kılmak caiz değildir. Birinin içki içtiğini, kumar oynadığını biliyorsanız ve o kişi namaz kıldıraksa onun arkasında namaz kılınmamalıdır. Namazın şartlarını yerine getirmeyen imamın da arkasında namaz kılmak doğru olmaz, o namazlar sahih olmaz.
Camiye gittiğimizde imamı tanımıyorsak bu şüphe ile tabi ki cemaati veya camiyi terk etmek caiz de değildir. Bir hadisi şerifte; "Her imamla namaz kıl, sevabı sana, yanlışı varsa vebali onadır..." (Deylemi) buyurulmaktadır.
