İslam'a göre şeytan demek; gözle görülemeyen, hayırdan ve rahmetten uzaklaşmış, insanları aldatarak doğru yoldan çıkarmaya çalışan bir varlıktır. Şeytanın varlığı kesin olarak bilinmektedir ve Kur’an'da şeytandan İblis diye de söz edilir.
"Hani meleklere, "Adem için saygı ile eğilin" demiştik de İblis hariç bütün melekler hemen saygı ile eğilmişler, İblis (bundan) kaçınmış, büyüklük taslamış ve kafirlerden olmuştu." (Bakara suresi, 34. ayet)
Şeytan en basit anlamıyla özellikle dinimizde Allah'ı unutturmaya ve insanları saptırmaya çalışan varlık olarak bilinir. Melekler, cinler ve şeytanlar ruhani varlıklardır.
Kur'an-ı Kerim'de şeytan
Kur'an'da şeytan ve iblis kelimeleri ile bu varlıkların olduğuna ve bunlara dair bilgilere yer verilmiştir. Hz. Adem yaratıldığında meleklerden ona secde etmelerinin istendiğine dair dokuz ayette iblîs kelimesi geçerken; Hz. Adem ile Hz. Havva'dan üreyip çoğalan insanları çeşitli hilelerle aldattığını bildiren ayetlerde şeytan kelimesi geçmektedir.
Allah Kur'an'da insanları şeytanın düşmanlığına, hile ve aldatmacalarına karşı uyarmaktadır. Yine Kur'an'da şeytanın azgın, sinsi, yanıltıcı ve kışkırtıcı olduğu haber verilmekte, ondan uzak durulması emredilmektedir. Şeytanın şerrinden kurtulmak için Allah’a sığınmanın gereği anlatılmaktadır.
Şeytanın özellikleri
- Şeytan ateşten yaratılmıştır. A'raf Suresinin 12. ayetinde şeytan bunu kendi söylemiştir.
- Şeytan insanlara kendisini de yaratan Allah'ı unutturmaya çalışır.
- Şeytan insanlara kötü yollara sürüklemeye çalışır.
- Şeytan günahları cazip hale getirerek onları özendirir ve insanların günahlara girmesini sağlar.
- Şeytan her Peygamberin düşmanıdır.
- Şeytan insanları kötülüklere sevk eder ama zorla bir şey yaptıramaz. İrade yine insanın kendisindedir.
Şeytan nasıl yaratılmıştır
Yukarıda da yazdığımız gibi şeytan ateşten yaratılmıştır. Hz. Adem’in çamurdan, kendisinin ise ateşten yaratıldığı gerekçesiyle ondan üstün olduğunu iddia eden şeytan, Hz. Adem’e secde etmekten kaçınmış, Allah’ın lanetine uğramış ve O’nun huzurundan kovulmuştur.
"Andolsun, sizi yarattık. Sonra size şekil verdik. Sonra da meleklere, "Adem için saygı ile eğilin" dedik. İblisten başka hepsi saygı ile eğildiler. O, saygı ile eğilenlerden olmadı." (A'raf Suresi, 12. ayet)
"Allah, "Sana emrettiğim zaman seni saygı ile eğilmekten ne alıkoydu?" dedi. (O da) "Ben ondan hayırlıyım. Çünkü beni ateşten yarattın. Onu ise çamurdan yarattın" dedi." (A'raf Suresi, 12. ayet)
Şeytan kimdir demek aslında doğru bir kavram değildir çünkü şeytan bir tane değildir. Şeytan bir kötülüğün ismi, kötü meleklerin genel bir ismidir. Hz. Peygamber (Sav) bir hadisinde her insanın bir şeytanı olduğunu söylemiştir.