Selâ Nedir ve Neden Okunur
Selâ, salât sözcüğünden gelen (salât namaz demektir) bir kelimedir. Selâ cuma ezanından ve cenaze namazlarından önce okunmaktadır. Ölüm olduğunda bu ölüm haberini vermek için okunur. Ayrıca Cuma günleri Peygamber Efendimiz'e (sav) salavat getirmek sünnet olduğu için ve müslümanlara Cuma namazının geldiğini hatırlatmak için okunmaktadır. Peki Selâ (salâ, salah) okunuşu ve anlamı nedir, ne zaman okunur, dini hükmü var mıdır?
Diyanet kuruluna göre, Peygamber Efendimiz'in (sav) döneminde selâ okunduğuna dair kaynaklarda herhangi bir bilginin bulunmadığı yazmaktadır. Fakat ölüm haberinin çeşitli yollarla duyurulmasının sünnet olduğu belirtilir. Kısaca farz veya vacip olduğu inancı taşımaksızın cenazeyi duyurmak amacıyla selâ vermekte sakınca bulunmaz.
Buradan anlaşılıyor ki dini hüküm olarak selâ getirmek, selâ okumak farz veya vacip değil sünnettir. Okunması caizdir.
Selâ nereden gelmiştir
Kur’an'da ve hadislerde Hz. Muhammed’e (sav) salâtü selâm getirilmesi tavsiye edilmektedir. Osmanlı döneminde salavat getirmek, salavat çekmek, salâ vermek gibi adlarla pek çok selâ metni ortaya çıkmış ve okunmuştur. Osmanlı'dan önce Selçuklular ve Memlükler'de selaların okunmalta olduğu tarihkitaplarında yazar.
Selâ okunuşu
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Rasulallah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Habiballah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Nûre Arşillah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Hayra Halgillah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Seyyidel Evveline Vel Ahirin!
Vel Hamdü Lillahi Rabbil Alemin!
Selâ anlamı
Ey Allah'ın Resûlu, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Allah'ın Habibi, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Allah'ın Arşının Nuru, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Allah'ın Mahlukatının Hayırlısı, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Öncekilerin ve Sonrakilerin Efendisi, salat-u selam senin üzerine olsun!
Hamd Alemlerin Rabbi Olan Allah İçindir!
Ne zaman okunur
Selâ okunması bir nevi davet anlamını içerir. Müminlere bir ibadeti hatırlatmak veya bir olayın haberini vermek manasında okunur.
- Bir ölüm haberini vermek için sela okunur.
- Cuma namazını hatırlatmak amacıyla Cuma ezanından önce ve Perşembe günleri yatsı ezanından önce okunur. Perşembe günleri yatsıdan önceki selâ her yerde okunmaz, örneğin İstanbul'da geleneği devam ettirmek için okunmaktadır.
- Bayram namazlarında selâ okunabilmektedir.
- Selâ bir çağrı yöntemi olduğundan bazı durumlarda okunmuştur. Bunun örneği Türkiye'deki 15 Temmuz darbe girişiminde olduğu gibidir.
Sela'nın anlamına baktığımızda Peygamber Efendimiz'e (sav) salavat getirildiğini görmekteyiz. Efendimiz'in (sav) mübarek ruhuna salât ve selam okumak Peygamberimize olan sevgi ve bağlılığının bir ifadesidir.
"Kıyamet gününde insanların bana en yakın olanları, bana en çok salâtü selam getirenleridir." (Tirmizi)
