Hacerül Esved taşının cennetten indirildiği hakkında hadisler vardır.
"Hacerü’l-Esved Cennetten indirildi. Sütten daha beyazdı, fakat onu Ademoğlunun hataları kararttı." (Tirmizi)
Tarihi kaynaklar ve İslam alimleri Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail Kabe'nin temellerini atarken Hacerül Esved'in de buraya Hz. İbrahim (ra) tarafından konduğu konusunda ittifak etmişlerdir. Fakat taşın nasıl oraya geldiği konusunda farklı rivayetler vardır.
Tavafın başlangıç noktası
Bilindiği gibi Tavaf yapmak; müslümanların hac veya umre ibadeti sırasında Hacer-ül Esved’in hizasından başlayıp Kabe’nin etrafında 7 defa dönmek demektir. Hanefî mezhebine ve İmam Mâlik’e göre tavafa Hacerülesved’den başlanması sünnet, Şafiî, Mâlikî ve Hanbelî mezhepleriyle Hanefî fakihi Muhammed b. Hasan’a göre ise şarttır.
Tavafa başlarken Hacerül Esved taşının bulunduğu yere gidilerek Hacerül Esved’e el sürülür ve öpülür. Çok kalabalık olduğundan dolayı öpmek mümkün olmazsa, yalnız el sürülür, bu da mümkün olmazsa Hacer-ül Esved'e karşı durulup ellerin içi taşa doğru gelmek üzere eller kaldırılır ve tekbir, tahmid ve salavat getirilir. Daha sonra el içleri öpülerek yüze sürülür. Bu olaya istilam denir.
Hacerül Esved neden öpülür
Bir önceki başlıktada yazdığımız gibi tavaf yaparken Hacerül Esved’e el sürülüp öpülerek başlanması gerekir. Ama bu sünnettir. Tavaf yapmak hac ve umrenin farzı, onun hizasından başlamak mezheplere göre şart veya sünnet, taşa el sürmek veya öpmekte sünnettir.
Abdullah b. Ömer (ra)'ın rivayet edildiğine göre, Peygamber Efendimiz (sav) bir defasında dudaklarını Hacerül Esved’in üzerine koyarak uzun süre ağlamış, daha sonra dönüp Ömer’in de ağladığını görünce şöyle demiştir:
"Ey Ömer! Göz yaşları burada dökülür." (İbn Mâce)
Hz. Ömer’in de Hacer-i Esved ile ilgili olarak;
"Allah’a andolsun ki senin zarar veya fayda vermeyen bir taş olduğunu biliyorum; eğer Resûlullah’ı seni istilam ediyor görmeseydim ben de seni istilam etmezdim" demiştir. (Buhari)
Hz. Enes’ten rivayet ettiğine göre, Peygamber Efendimiz (sav) bir hadisi şerifinde de şöyle demiştir;
"Hacerülesved Allah’ın sağıdır/sağ elidir, bu taşa el süren kimse, Allah’a isyan etmeyeceğine dair biat etmiş/söz vermiş olur." (Deylemi)
Bazı kesimler tarafından Hacerül Esved'i öpmek puta tapmak gibi anlaşılmakta olsada Hz. Peygamber'in (sav) Hacer-ül Esved'i öptüğü, eliyle selâm verdiği, Veda Haccı'nda hasta olduğu bir sırada devesinden inmeden tavaf sırasında değneğiyle ona dokunduğu rivayet edilir. Bu nedenle istilam olayı Hz. Peygamber'in (sav) sünnetine uymak demektir.
