Namaz İle İlgili Terimler ve Anlamları
Namaz kılmayı öğrenirken anlamını bilmediğimiz kelimeler karşımıza çıkabilir. Namaz ile ilgili kullanılan terimlerin bir kısmı ve anlamları aşağıda kısaca açıklanmıştır.
- Salat: Namaz demektir. Çoğulu "Salâvat"dır. Bir de "Salât", Peygamber efendimize şu şekilde yapılan dua manasına da gelmektedir.
"Allahümme salli ve selim alâ seyyidina Muhammedin ve alâ ali seyyidina Muhammed"
Anlamı: "Allah'ım! Efendimiz Muhammed'e ve onun ailesine selamet ve rahmet ihsan buyur."
Bu salat ve selamdan maksad, Peygamber efendimizin hem dünyada, hem de ahirette her türlü ikrama kavuşmasını istemekten ve bu vesile ile kendisine olan bağlılığımızı ve saygımızı göstermekten ibarettir.
- Tekbir: "Allahü Ekber" demektir.
- İftitah tekbiri: Namazın içindeki farzlardan olan İftitah tekbiri namaza başlarken "Allahu Ekber" diyerek tekbir almaktır.
- Kıyam: Namazda ayakta durmaktır.
- Kıraat: Kur'an-ı Kerîm'den bir miktar okumak demektir.
- Rükû: Namazda kıraatten sonra elleri dizlere koyarak baş ce sırtımız düz bir şekilde eğilmek demektir.
- Kavme: namazda rükudan kalkıp her aza yerleşecek şekilde dimdik durmak demektir. Rüku halinden doğrulup da bir defa "Sübhane Rabbiyel'azim" diyecek kadar ayakta durmaktır.
- Secde: Rükudan sonra ayak, diz ve ellerimizle beraber alnımızı ve burnumuzu yere koyarak kapanmaktır. "Sücûd" sözü de secde etmek ve secdeler manasına gelir.
- Celse: namazda iki secde arasında tam manasıyla her aza yerleşecek şekilde oturmak demektir. İki secde arasında bir defa "Sübhane Rabbiyel'azim" diyecek kadar oturmaktır.
- Rek'at: Namazın bölüklerinden her biri demektir. Şöyle ki: Bir namazda kıyam, rükû ve iki secdenin toplamı bir rekattır. Bir namazda iki kıyam, iki rükû ve dört secde bulunursa, o namaz iki rekatlı olur. Üç veya dört kıyam bulunursa, o namaz üç veya dört rekatlı olur.
- Şef: Çift manasında olup namazların her iki rekâtına denir. Dört rekâtlı bir namazın önceki iki rekatına "birinci şef" son iki rekatına da "ikinci şef" denir. Üç rekatlı bir namazın üçüncü rekatı da, "ikinci şef" demektir.
- Ka'de-i ahîre: Namazın içindeki farzlardan olan ka'de-i ahire son oturuş demektir. Namazın sonunda "Ettehiyyâtü" duasını okuyacak kadar oturmaktır. Bir namazda iki defa oturulursa, birinci oturuşta "Kade-i Ûlâ; İlk otururş", ikincisine de: "Kade-i Ahire; son oturuş" denir.
“Ey iman edenler, rükû edin, secde edin, Rabbinize kulluk edin ve hayır işleyin ki kurtuluşa eresiniz.” (Hac Suresi, 77. ayet)