Kur'an'ı Kerim
İlk olarak Kur'an'ı Kerim ayetlerinde midye ve buna benzeri canlıların ismi zikredilmemiştir. Genel olarak deniz ürünlerinin helal olduğu Maide suresinde yazmaktadır;
"Sizin için de yolcular için de bir geçimlik olmak üzere deniz avı yapmak ve deniz ürünlerini yemek sizlere helal kılındı. Kara avı ise ihramlı olduğunuz sürece size haram kılındı. Huzurunda toplanacağınız Allah'a karşı gelmekten sakının. " (Maide Suresi, 96. ayet)
Kur'an da özellikle karadaki hayvanların hangilerinin ve ne şekilde haram olduğu belirtilmiştir. Örneğin domuz eti, ölmüş hayvan eti haram kılınmış denilmiştir.
"Leş, kan, domuz eti, Allah’tan başkasının adı anılarak kesilen… hayvanlar sizin için haram kılınmıştır." (Maide Suresi, 3. ayet)
Kur'an en büyük delildir tabi ki ama tek delil değildir. Hadislere de bakmak gerekir. Mezhep imamları Hz. Peygamberin (Sav) hadislerine, yaşayışına bakarak bazı yorumlar getirmişlerdir. Örneğin Kur'an'da köpek, fare, akrep, yılan gibi hayvanların haram olduğu yazmıyor ama alimler bunların yenmesinin doğru olmadığını bildiriyor.
Denizdeki hayvanlar içinde Kur'an da bir ayrım yapılmamış ama bazı sebeplerden dolayı mezhep imamları midye, ıstakoz, yengeç yenmesinin helal ve haram olduğu konusunda farklı görüşler ortaya koymuşlardır.
Mezheplerin görüşü
Mezhep imamları; Kur'an ayetlerinde ve hadislerde açıkça bildirilmemiş olan bilgileri de anlayıp, açıklayabilen alimlerdir. 4 büyük mezhep imamı vardır. Bunlar arasında genel itibari ile bir ayrılık bulunmaz ama teferruat meselelerde farklılıklar olmaktadır. Midye yemek haram mı konusunda, yani midye, ıstakoz, yengeç gibi canlıları yemenin hükmü konusunda da farklı fetvalar vermişlerdir.
Hanefi mezhebine göre caiz değil
Hanefi mezhebine göre midye, ıstakoz, yengeç gibi balık şeklinde olmayan deniz hayvanları mekruh sayılmış yani caiz görülmemiştir. Hanefi mezhebine göre, daima suda yaşayan, suda barınan hayvanlardan her çeşit balık eti yenebilirken diğer su hayvanları caiz görülmez. Bununla beraber bu canlıların görünüşlerinin ve yenen kısımlarının hoş olmaması, çirkin, kerih ve pis sayılmasıdır. Bunların içinde midye, ıstakoz, istiridye ve yengeç gibi hayvanlar vardır ve bunların yenmesi haram sayılmıştır.
Maliki, Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre caiz
Diğer üç büyük mezhepte (Maliki, Şafii ve Hanbeli) tüm denizden çıkan canlıların yenmesi caizdir hükmü vardır. Bu mezheplere göre suyun içinde yaşayan deniz hayvanlarının hepsi, gerek balık şeklinde olsun, gerekse başka cins ve şekilde olsun yenmesi helal sayılmıştır.
